Aung San Suu Çii hakkında.
Merhaba,
Aung San Suu Çii.
Malum askeri darbenin yapıldığı Myanmar'ın devrik başkanı. Aslında babası bir generaldi ve bir suikaste kurban gitmişti. İngiliz sömürgesi olan Myanmar'da göreceli olarak iyi şartlarda hayata başlayan Aung İngiltere'de yetişti diyebiliriz. 20 yıl İngiliz sömürgesi olan Myanmar İngilizlerin çekilmesinden sonra 49 yıl askeri diktatörlük tarafında yönetildi. Değişen dünyada bu diktatörlük kör topal bir demokrasiye yol verdi. Aung'un siyasi çizgisi ulusal parti olarak hayata geçti. Aung'un istediği Myanmar'daki halkların entegrasyonuydu. Fakat İngiliz'ler çekilirken her zamanki taktikleriyle Arakan bölgesinde müslüman ve budist ayrışması sorununu bıraktılar. Aung'un tam bağımsızlık çizgisinin netleşmesiyle Arakan sorunu şiddete dönüştü. Arakan olaylarının arka planında İngiliz parmağı tartışmasızdır. Müslümanlar katliama uğradı ve Aung'un yapabileceği bir şey yoktu.
Tabanda budistler ve müslümanlar arasındaki gerilim sadece din değildi. Ekonomik nedenlerde bahis konusu. Büyük şehirlerde Çin'lilerden sonra müslümanlar ekonomik olarak güçlü ve ibadet engellemeleri bahis konusu değil. Çin yanlısı ordunun Arakan olayları tabiki işine gelmiş durumda. Bu aynı zamanda Çin'inde güvenliği için çok önemli. Arakan'daki bir özerklik sonucu Bangaldeş'e komşu olmanın sonucu Batının bir oyun alanı daha ortaya çıkmış olacaktı. Darbenin arkasında Çin'in olduğu teorileri var. Doğru olabilir. Ayrıca Myanmar Arakan'daki halkın Hindistan ve Bangaldeş tarafından geldiklerini savunuyor. Doğru olduğunu sanıyorum. Fakat. Bu yinede soykırıma neden olamaz. Üç müslüman gencin budist bir kıza tecavüz etmesi olayları başlatmış. Doğruysa. Sonuçta bunca olan bitenin suçu batınında pek memnun olmadığı Aung'un üstüne yıkılacaktır.
Arakan olayları sonucu geçmişte Hindistan' bölünerek Pakistan devletinin ve Keşmir sorunuyla karşılaşması Myanmar'ın pozisyon almasına yol açmıştır. Buda doğal haklarıdır.
Myanmar ekonomisindeki Çin etkisinin zayıflamasına Çin izin veremez. Bu açıdan Myanmar ordusu üstündeki etkinliğinin zayıflamasına göz yumamaz. Henüz ulusal bilinci kurumlaşmamış ordunun yapabileceği birşey yok. Şimdilik. Mynamar Çin için o kadar önemliki Hint denizine inmiş durumda. Bu avantajı elinden kaçırmak istemez. Fakat. Güney doğu asya halkları Çin'den yaka silkmiş durumda.
Aung'un veya ülkenin asli sorunu ulusal bir sermayesinin olmaması. Ekonomi Çin'lilerin ve küresel şirketlerin katma değer yaratmayan şirketlerin elinde. Budizm zaten böyle bir sınıfın yaratılmasındaki engellerden birisi.Tüm bu olumsuzlukların içinden Aung'un çıkması erken doğan çocuk misali gibi. Zaten hep böyle başlamazmı? Biri eninde sonunda çıkar ve değişimi başlatır. Üretim araçları izin verirmi ?. Belki. Bu halka bağlı.
Aung'un önünde Hindistan müslümanlarının ayrılarak Pakistan'ı kurması örneği vardı. Doğal olarak Myanmar ulusal birliğini savunan Aung'un yapabilecekleri kısıtlıydı. Üstelik tam bir yetkiside yoktu. Ordu kendi içinde örgütlü, kurumlaşmış bir sınıf oluşturmuş durumda. Bu sınıf için ekonomik ve siyasi menfaatleri herşeyin önünde. Egemenlik alanlarının kısıtlanması veya zemin kaybetmeleri bölge yetkililerinin tespit edilmesi konusunda ortaya çıktı. Ve. Tetiğe bastılar.
Bu kimlerin işine geldi veya gelir.
Henüz ulusal yeterince bilinci gelişmemiş Myanmar'ı lüpletmek için Rusya ve Çin bekliyor. Arakan olaylarında istediklerini bulamayan batı için Aung'un gitmeside elzem. Myanmar ne kadar karışırsa Rusya, Çin ve Batı için o kadar iyi. Zaten küresel gazetelerdeki yorumlardan bunu görebiliyorsunuz. Bir örnek verecek olursak.
Akademisyen Zarni şunu belirtiyor.
"Uluslararası toplumun demokrasi karşıtı bir darbe sürecini tersine çevirmek için kılını kıpırdatması beklenmiyor"
Tabiki bu belirtimin arka planında yakın ülkeleri yöneten oligarşilerin ortak menfaatlerinin zemin kaybetmesi korkusunun olduğunu ve Myanmar'ın kötü örnek olacağı ihtimalini düşünebilecekleri gerçeği vardır. Bilemiyorum.
Üç silahşörler. Yani. Rusya, Çin Ve Amerika ve ortakları zaten aparttalar.
Ama diyalektik çalışıyor. Her zaman çalışır. Ne ülke, ne halk nede her neyse ayrım yapmaz.
Ulusal bilincin Myanmar'da inanılmaz bir hızla kurumlaştığını kitlelerin sayısında görebiliyorsunuz. Protestoları farklı kanallardan takip ediyorum. İnstagramdaki Myanmar'lıların paylaşımları daha net ve belirleyici. Bu protestolarda her sınıftan insanı bulunmakta.
Myanmar'ın çakalların yemeği olmaması dileğiyle.
Başta yazdığım gibi. Her türlü olanakla hayata başlayan Aung'un rahat bir yaşamı olabilirdi. Ama. O halkı için yürümeye karar verdi. Bu konuda sayfalarca yazabilirdim. Ama. Varmak istediğim sonuç şu. Aung yürekli bir kadın.
Siz olsaydınız ne yapardınız ?.
Egemenliğe sahip olmanız yetmez. Her türlü yetki ve güce sahip olmanız da yetmez. Geleceği sırtlayacak, belirleyecek uzun vadeli gerçekçi ve akılcı oyunlar kurmuyorsanız,kuramıyorsanız. Kurmak zorundasınız. Değişimi yaratan ve yöneten olmalısınız. Birincil kültür olmanın ve varlığınızın devamının kuralları bunlardır. Yoksa. Baştan kaybettiniz demektir. Tabiki bunlar sermayenin ideolojisine ve sermayenin kimlerde olduğuna bağlıdır. Bu toprakların son üçyüz yıllık tüm sorunlarının ve başına gelenlerin nedeni budur. Unutulmaması gereken işe şudur. KISACA SERMAYE ÖNEMLİDİR. DAHADA ÖNEMLİSİ KİMLERDE OLDUĞUDUR.
Faik ÇALTILI. Finans ve yönetim danışmanı.
Kaydol:
Kayıt Yorumları
(
Atom
)
Yorum Gönder